วันช้างไทย (Thai National Elephant Day หรือ Wan Chang Thai) ตรงกับวันที่ 13 มีนาคมของทุกปี ถูกกำหนดขึ้นเพื่อให้ผู้คนชาวไทยตลอดจนชาวต่างชาติได้มีความตระหนักถึงความสำคัญและความเป็นอยู่ของช้างไทย ติดตามอ่านประวัติวันช้างไทย และเกร็ดความรู้เกี่ยวกับช้างได้ในบทความนี้
ประวัติวันช้างไทย
ริเริ่มขึ้นจากคณะอนุกรรมการประสานงานการอนุรักษ์ช้างไทย ซึ่งเป็นหน่วยงานประสานงาน องค์การภาครัฐและเอกชนที่ทำงานเกี่ยวกับการอนุรักษ์ช้างไทย คณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี เนื่องจากเล็งเห็นว่าหากมีการสถาปนาวันช้างไทยขึ้น จะช่วยให้ประชาชนคนไทยหันมาสนใจในช้าง รักช้าง หวงแหนช้าง ตลอดจนให้ความสำคัญต่อการให้ความช่วยเหลืออนุรักษ์ช้างมากขึ้น
คณะอนุกรรมการจึงได้พิจารณาหาวันที่เหมาะสม ซึ่งครั้งแรกได้พิจารณาเอาวันที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทำยุทธหัตถีมีชัยชนะเหนือพระมหาอุปราชา แต่วันดังกล่าวถูกใช้เป็นวันกองทัพไทยไปแล้ว จึงได้พิจารณาวันอื่น และเห็นว่าวันที่ 13 มีนาคม ซึ่งเป็นวันที่คณะกรรมการคัดเลือกสัตว์ประจำชาติ มีมติให้ช้างเผือกเป็นสัญลักษณ์ของประเทศไทยนั้นมีความเหมาะสม จึงได้นำเสนอมติตามลำดับขั้นเข้าสู่คณะรัฐมนตรี ซึ่งคณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2541 เห็นชอบให้วันที่ 13 มีนาคม ของทุกปี เป็น "วันช้างไทย" และได้ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีลงในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2541
เมื่อ 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2541 คณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบให้ วันที่ 13 มีนาคม ของทุกปีเป็นวันช้างไทย เพื่อให้คนไทยได้ตระหนักถึงความสำคัญ และการดำรงอยู่ของช้างไทย
ผลจากการที่ประเทศไทยมีวันช้างไทยเกิดขึ้น นับเป็นการยกย่องให้เกียรติว่าเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญอีกครั้ง นอกเหนือจากเกียรติที่ช้างเคยได้รับในอดีต ไม่ว่าจะเป็นช้างเผือกในธงชาติ หรือช้างเผือกที่เป็นสัญลักษณ์ของประเทศ หรือสัตว์คู่พระบารมีของพระมหากษัตริย์
เกร็ดความรู้เกี่ยวกับช้าง
- ช้างเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและเป็นสัตว์บกที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
- ช้างมีอายุยืนยาวได้ถึง 60-80 ปี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง
- ช้างตัวเมียเรียกว่าพัง
- ช้างตัวผู้เรียกว่าพลาย
- ช้างดื่มน้ำเยอะถึง 160-200 ลิตรต่อวัน
- ช้างโตเต็มวัยกินอาหารไปมากถึง 250 ถึง 300 กิโลกรัมต่อวัน
- ช้างถ่ายมูล 15 ถึง 20 ครั้งต่อวัน ซึ่งมากกว่า 100 กิโลกรัม
- ช้างนอนเพียง 2-3 ชั่วโมงต่อวัน
ความสำคัญของช้างไทย
- ช้างเป็นสัตว์คู่พระบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ช้างเป็นสัตว์ที่ดำรงอยู่คู่กับประเทศไทยมาเป็นเวลานาน ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สยามประเทศเคยใช้ธงชาติเป็นรูปช้างเผือก ชาวไทยเชื่อกันว่าช้างเผือกเป็นสัตว์คู่พระบารมีของพระมหากษัตริย์ ช้างเผือกจึงได้รับการยกย่องเสมือนเจ้านายชั้นเจ้าฟ้า
- ช้างเป็นผู้ปกป้องเอกราชแห่งชาติไทย ประวัติศาสตร์ชาติไทยจารึกไว้ว่าช้างได้เข้ามามีส่วนในการปกป้องเอกราชและความเป็นชาติให้แก่ชาวไทยหลายยุคหลายสมัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสมัยพระบาทสมเด็จพระนเรศวรมหาราชได้ทำยุทธหัตถี จึงทรงประกาศเอกราชและความเป็นชาติ ซึ่งช้างทรงในสมเด็จพระนเรศวรนับว่าเป็นช้างไทยที่ได้รับเกียรติอันสูงสุด โดยได้รับพระราชทานยศให้เป็นถึง "เจ้าพระยาปราบหงสาวดี"
- ช้างสร้างสัมพันธไมตรีระหว่างประเทศ ในสมัยรัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสสิงคโปร์ และเบตาเวีย (จาการ์ตา) ประเทศอินโดนีเซีย ได้พระราชทานช้างสำริดให้แก่ทั้ง 2 ประเทศนี้
กิจกรรมต่างๆ ในวันช้างไทย
กิจกรรมวันช้างไทยทั้งหน่วยงานรัฐและเอกชนได้มีการจัดกิจกรรมพิเศษมากมาย เช่น การจัดสะโตกช้าง หรือขันโตกช้าง โดยช้างจะรับประทานอาหารที่ทางปางช้างได้จัดเตรียมไว้ การแสดงโชว์ช้าง เพื่อให้เห็นความน่ารักและความสามารถหลากหลายของช้าง เช่น ช้างทำงาน ช้างวาดภาพ ช้างเตะฟุตบอล ช้างเต้นรำ และเรายังสามารถขี่ช้างภายในบริเวณปางได้ด้วย และยังมีกิจกรรมเกี่ยวกับช้าง โดยมีการจัดนิทรรศการให้ความรู้ งานประชุมสัมมนา กิจกรรมให้เด็กๆ ได้ประกวดการเขียนเรียงความ วาดภาพระบายสีช้างกัน
ตอนนี้เราคงได้รู้กันแล้วว่า วันช้างไทย ถือเป็นอีกหนึ่งวันสำคัญของไทย เพื่อให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้ ได้เข้าใจว่าช้างเป็นสัตว์ที่ฉลาด มีเกียรติและน่ายกย่อง ดังนั้น เราควรช่วยกันอนุรักษ์ เห็นคุณค่าในตัวตนของช้างและไม่สนับสนุนการนำช้างไปเร่ร่อน ไม่สนับสนุนสินค้าจากช้างที่ผิดกฎหมาย อาทิ งาช้าง เป็นต้น เพื่อให้ช้างอยู่คู่กับสังคมไทยสืบไป
อ้างอิง
{getButton} $text={องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย} $icon={link} $color={Hex Color}{getButton} $text={สมาคมสหพันธ์ช้างไทย} $icon={link} $color={Hex Color}{getButton} $text={กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช} $icon={link} $color={Hex Color}{getButton} $text={องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้} $icon={link} $color={Hex Color}{getButton} $text={BKK Original} $icon={link} $color={Hex Color}